၁။ အသာစံၿခင္းရဲ႕ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္သည္ အပါယ္ ၄ ပါး။
အနာခံၿခင္းရဲ႕ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္သည္ နိဗၺာန္။
အနာခံၿခင္းသည္ သမုဒယသစၥာ (တဏွာ)ကို အက်င့္ၿဖင့္ ပယ္သတ္ေနၿခင္း ၿဖစ္သည္။
၂) သူတစ္ပါးကို မၾကည္ညိဳလွ်င္ ကုသုိလ္မရရံုပဲ ရွိမယ္။
မိမိကုိယ္မိမိ မၾကည္ညိဳလွ်င္ အပါယ္က်တတ္တယ္။
၃) ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ က်င့္ထံုးမ်ားကို က်င့္သံုး၍ေနမိပါက မိမိသည္ပင္လွ်င္ သာသနာကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္
ဖန္တီးေနသူတစ္ေယာက္ၿဖစ္မွန္းမသိ ၿဖစ္ေနတတ္ပါသည္။
၄) တရားစစ္၊ တရားမွန္ဆိုတာ ရႈပြားဆဲအခါမွာလည္း ကိေလသာေတြ ၿငိမ္းေနလို႔ စိတ္ေရာကိုယ္ေရာ ခ်မ္းသာတယ္။
တရားရသြားတဲ့အခါမွာလည္း ပယ္သတ္သင့္တဲ့ ကိေလသာေတြကို ပယ္သတ္ပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ခ်မ္းသာတယ္။
၅) ေလာကစာေမးပဲြသည္ ေမးသူတစ္ေယာက္၊ ေၿဖသူတစ္ေယာက္၊ အမွတ္ေပးသူတစ္ေယာက္ ၿဖစ္၏။
ေလာကုတၱာရာစာေမးပြဲကား ေမးသူလည္း မိမိ၊ ေၿဖသူလည္း မိမိ၊ အမွတ္ေပးသူလည္း မိမိပင္ၿဖစ္၍ တစ္ေယာက္တည္းသာ ၿဖစ္၏။
(ေမး၊ ေၿဖ၊ အမွတ္ေပးၾကည့္ၾကပါေလ။)
၆) ၿမင့္ၿမတ္ေသာစိတ္ ဟူသည္မွာ ကုသိုလ္ၿပဳလုပ္ရာ၌ ပစၥကၡသံသရာ ငါ ေကာင္းစားေရးကို ဦးစားမေပးဘဲ သူတစ္ပါးေကာင္းစားေရးကိုသာ
အဓိကထားၿခင္း ၿဖစ္သည္။
ပါရမီထိုက္ေသာကုသုိလ္ ၿဖစ္မွ ေလာဘကိုလည္း ကုန္ေစသည္။ နိဗၺာန္ႏွင့္လည္း ၿမန္ၿမန္နီးေစသည္။
၇) တဏွာရာဂသည္ မိမိခ်စ္ခင္သူ၏ ေကာင္းကြက္ကိုသာ ၿမင္တတ္သကဲ့သို႔ ေမတၱာသည္လည္း သတၱ၀ါတို႔၏ ေကာင္းကြက္ကိုသာ
ၿမင္တတ္၏။
ထိုသို႔ ေကာင္းကြက္ကို ၿမင္ပံုခ်င္းတူေသာေၾကာင့္ တဏွာရာဂသည္ ေမတၱာေယာင္ေဆာင္၍ လူသားတို႔၏ လွည့္ပတ္တတ္၏။
ထို႔အတူ ဘ၀င္က်ၿခင္းသည္လည္း ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္ အပါးမ၀ေသာ ေယာဂီႏွင့္ ဆရာတို႔အား ဖိုလ္၀င္စားေနသေယာင္ လွည့္ပတ္တတ္သည္ကို
အထူးသတိထားသင့္ေပသည္။
၈) ထိရွေသာအနာမရွိသည့္လက္ၿဖင့္ အဆိပ္ကို ကိုင္တြယ္ေသာ္လည္း အဆိပ္မတက္ႏိုင္။
ထို႔အတူ သူတစ္ပါးကိုေသေစလိုေသာ အကုသိုလ္ေစတနာကို မဂ္ၿဖင့္ ပယ္သတ္ၿပီးၿဖစ္ေသာ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္အား ေလးၿမားစသည္ကို ၀တၱရားေက်ရံု ၿပင္ဆင္ေပးကာမွ်ၿဖင့္ အကုသုိလ္ကံ မၿဖစ္ပါ။
၉) ေရာဂါတစ္ခုခုၿဖစ္ေနသူသည္ သူ႔လူမ်ိဳး ေဖာ္စပ္ေသာေဆး မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အၿခားလူမ်ိဳးေဖာ္စပ္ေသာေဆးေကာင္းကို ေတြ႕ေသာ္လည္း မေသာက္ဘူးဆိုလွ်င္ ေရာဂါမေပ်ာက္ရံုသာ ၿဖစ္၏။
ထို႔အတူ ၀ိပႆနာတရားကို မိမိတို႔ ကိုးကြယ္ေသာဘုရားကၿပေသာ တရားမဟုတ္၍ မက်င့္ႏိုင္ ဟု ဆိုလွ်င္ ကိေလသာေရာဂါ မေပ်ာက္ရံုသာ ၿဖစ္၏။
၁၀) ဘာ၀နာမရွိေသာသူ၏စိတ္သည္ အမိုးမရွိေသာ အိမ္ႏွင့္ တူ၏။ အမိုးမရွိေသာအိမ္သည္ ႏွင္း၊ မိုးေရ၊ ေနပူတို႔
ထင္သလုိ ေရာက္မႈေၾကာင့္ ခဏႏွင့္ ပ်က္စီးရသလို ဘာ၀နာမပြားေသာသူ၏ စိတ္သည္လည္း ေလာဘ၊ ေဒါသ၊
ေမာဟ စေသာ ကိေလသာတို႔၏ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ညစ္ႏြမ္းပ်က္စီးရသည္။
၁၁) သရဏဂံုဟာ ဘက္ထရီအားနဲ႔ တူတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္း ေဘးရွင္းတာက မီးေခ်ာင္းလင္းတာနဲ႔ တူတယ္။ ဘက္ထရီအိုးနဲ႕မီးေခ်ာင္းထြန္းတဲ့သူေတြဟာ ဘက္ထရီအားကို ကုန္မသြားေအာင္ ၿဖည့္ေပးေနရတယ္။
၁၂) ၿမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏ တိုးတက္မႈဟူသမွ်သည္ ဗုဒၶ၀ါဒ၌သာ အေၿခခံ၍ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ဆုတ္ယုတ္ၿခင္းသည္ ၿမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏
က်ရွႈံးၿခင္းပင္ ၿဖစ္သည္။
၁၃) တစ္သံသရာလံုးက မိမိကိုႏိုင္လာေသာ ေလာဘဓါတ္ကို မိမိကၿပန္၍ အႏိုင္ယူရသည္ကား အရသာရွိေပစြ။
ယူရေသာ အရသာႏွင့္ ေပးရေသာ အရသာတို႔တြင္ ေပးရေသာ အရသာအား ႏွစ္သက္ေသာအဆင့္ကို ေရာက္ၿပီဆိုမွသာလွ်င္ တကယ့္သူေတာ္ေကာင္းအဆင့္ကို
ေရာက္ၿပီဟု ဆိုသင့္၏။
၁၄) ပုထုဇဥ္တို႔သည္ ေရွ႕မ်က္ေတာင္ေမႊးတစ္ေထာက္ကိုသာၿမင္ၿပီး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်ၿခင္း ၿဖစ္သည္။
အရိယာရဟႏာၱမ်ားကား ယခုဘ၀သာမက သံသရာအဆက္ဆက္ကိုပါ ၾကည့္ၿပီး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ခ်ၾကၿခင္း ၿဖစ္သည္။
၁၅) ႏူးညံ့တဲ့မႈိပြင့္ဟာ ခက္မာတဲ့ေၿမၿပင္ကို ေဖာက္ထြက္လာႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။
ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕တဲ့ေရၿပင္ဟာ ခက္မာတဲ့ေက်ာက္ေတာင္ ေက်ာက္ခဲေတြကို သဲမႈန္ၿဖစ္ေအာင္ တုိက္စားႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။
သူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ႕ ႏူးညံ့တဲ့ႏွလံုးသားဟာ သူယုတ္မာတို႔ရဲ႕ ခက္မာတဲ့ႏွလံုးသားကို ႏူးညံ့ေအာင္ စြမ္းႏိုင္မႈ ရွိတယ္။
၁၆) ဘ၀ဤကိုယ္၊ မင္းဟုဆိုလည္း၊ ေနကိုပံုၿပ၊ လကိုပံုထား၊ မွတ္တံုၿငားေလာ၊ ေနကားထြက္၀င္၊ ေပၚခ်ဳပ္ထင္၏၊ လလွ်င္ ၿပည့္ကြယ္၊ ၾကီး၍ ငယ္၏၊ ထိုႏွယ္မလဲြ၊ အၿမဲခ်မ္းသာ၊ မရွိစြာရွင့္။
အာဏာတန္ခိုး၊ အမ်ိဳးစည္းစိမ္၊ ဘုန္းဂုဏ္သိန္လည္း၊ ထင္းတိမ္ေပၚငုပ္၊ ၿဖစ္ခ်ဳပ္တတ္စြာ၊ ဓမၼတာလည္း၊
ေခါက္ရွာငွက္ပ်ံ၊ ခင္ပုပ္ပ်ံႏွင့္၊ ဘုတ္ပ်ံရွဴးပ်ံ၊ ေလာကဓံဟု၊ ထံုုးစံတရား၊ ဤရွစ္ပါးကား၊
ပိုင္းၿခားလူမွာ၊ မၿမဲစြာတည္း။ (မဃေဒ၀လကၤာ)
၁၇) ေခြးငယ္ကေလးမ်ားသည္ အ၀တ္စ၊ စကၠဴစကို ေတြ႕ေသာအခါ အတူတကြ ဆဲြလဲြၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ကစားတတ္ၾကေသာ္လည္း အမဲရိုးကိုေတြ႕ေသာအခါ
တစ္ေကာင္ႏွင့္ တစ္ေကာင္ မာန္ဖီၿပီး အေသကိုက္ၾကေတာ့သည္။
ထို႕အတူ ေလာဘ၏ ေက်းကၽြန္ၿဖစ္ၾကရေသာ ‘ရဟန္း၊ ရွင္၊ လ’ူ အခ်ိဳ႕တို႔သည္ ဆြမ္း၊ သကၤန္းစေသာ ပစၥည္းအေသးအဖဲြႏွင့္
ပတ္သက္ေသာအခါတြင္ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာ မွ်တ သံုးေဆာင္တတ္ၾကေသာ္လည္း ‘ေက်ာင္း၊ အိမ္၊
ေနရာ’ တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ကား ခုိက္ရန္ ၿဖစ္ပြားၿပိး အေသအေၾက လုယက္တိုက္ခိုက္ၾကေတာ့သည္။
၁၈)ေငြေပါမ်ားတိုင္း မလွဴပါ။ သဒၶါဓာတ္ေပါမ်ားမွသာ လွဴဒါန္းႏိုင္သည္။
သဒၶါဓာတ္ၾကီးမားသူအတြက္ လွဴခ်င္စရာပစၥည္းေတြ အၿမဲတမ္းပိုေနတတ္ေပမယ့္ ေလာဘဓာတ္ၾကီးမားသူအတြက္ ယူခ်င္စရာပစၥည္းေတြ
အၿမဲတမ္းလိုေနတတ္ေပသည္။
၁၉) မိမိကိုယ္မိမိ ၾကည္ညိဳသူမ်ားအတြက္ ေသၿခင္းတရားသည္ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ မိတ္ေဆြသာ ၿဖစ္၏။
မိမိကိုယ္မိမိ မၾကည္ညိဳသူမ်ားအတြက္ကား ေသၿခင္းတရားသည္ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ရန္သူသာ ၿဖစ္၏။
၂၀) အထုတ္ကေလး တၿပင္ၿပင္ အထုတ္ရွင္ ေသလို႔သြား က်န္တဲ့သူေတြ ေ၀လို႔စား။
အထုတ္ရွင္မွာ အလကား ဘာမွလည္း မပါသြား
ေသရြာၾကေတာ့ အပါယ္လား နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႔ အခက္သား။
၂၁) ပညာမပါေသာ ဒါနရွင္အမ်ားစုသည္ ေနာင္ဘ၀မ်ားတြင္ ခ်မ္းသာေသာဘ၀မ်ားကိုကား ရၾကပါ၏။ သို႔ေသာ္ ဉာဏ္မပါေသာ
ဒိြဟိတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ၿဖစ္ၾကရ၏။
ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ယခုဘ၀တြင္ မဂ္ဖိုလ္ရခြင့္ မရွိေတာ့ေပ။
၂၂) ပညာမဲ့လူမိုက္မ်ားသည္ ရလာေသာ လူ႕ဘ၀ခႏၶာကို အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အေတြ႕၊ အထိ ဟူေသာ ကာမဂုဏ္ခံစားဖို႔အတြက္ အသံုးခ်၍ အပါယ္ေလးပါးသို႔ သြားၾက၏။
ပညာရွိလူလိမၼာမ်ားသည္ ရလာေသာ လူ႕ဘ၀ခႏၶာကို ကုသိုလ္ရဖို႕ရန္အတြက္ အသံုးခ်၍ နိဗၺာန္သို႔ သြားၾက၏။
၂၃) လူၿဖစ္ရၿခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ဒါနကုသုိလ္၊ သီလကုသုိလ္၊ သမထဘာ၀နာကုသိုလ္၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာကုသိုလ္၊
မဂ္ကုသုိလ္၊ ဖိုလ္ကုသုိလ္ (၆) မ်ိဳးလံုးကို ရယူရန္အတြက္ ၿဖစ္၏။
စီးပြားဥစၥာရွာေဖြၿခင္းသည္ပင္ ထိုကုသိုလ္ (၆) မ်ိဳး ၿပဳလုပ္ရန္အတြက္ ၿဖစ္၏။
၂၄) မိမိတရားရၿခင္း မရၿခင္းကို ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဒိ႒ိ စေသာ ကိေလသာမ်ား ေလ်ာ့ပါးကုန္ေပ်ာက္သြားၿခင္း
ရွိ မရွိဟူေသာ အခ်က္ၿဖင့္သာ တိုင္းတာၾကည့္ရ၏။
၂၅) သာသနာၿပဳပုဂၢိဳလ္ဆိုတာ လူေတြရဲ႕ရင္ထဲကုိ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ သိကၡာသံုးပါးတည္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို ေခၚတယ္။
၂၆) တိရစာၦန္လိုမ်ားမ်ားေနရင္ မွတ္ထား၊ ေသရင္ တိရစာၦန္ ၿဖစ္တာပဲ။
တိရစာၦန္ဟာ အိပ္တယ္၊ စားတယ္၊ ကာမဂုဏ္ ခံစားတယ္ ဒီသံုးမ်ိဳးပဲ လုပ္တယ္။ ကုသိုလ္ဆိုတာ ဘာမွမလုပ္ဘူး။
လူၿဖစ္ၿပီးေတာ့ အိပ္လိုက္၊ စားလိုက္၊ ကာမဂုဏ္ခံစားလိုက္ ဒီလိုပဲ ေနမယ္ ကုသုိလ္ဘာမွမလုပ္ဘူးဆိုရင္ တိရစာၦန္ပဲ။
၂၇) လူ႔ဘ၀ဟာ တုိတိုေလးပါ။ အကုသုိလ္နဲ႔ အခ်ိန္မကုန္ပါေစနဲ႔။ ကုသိုလ္ကိုပဲ လုပ္ပါ။
အရင္တုန္းက မိုက္မွားသမွ်ရွိရင္ အခုခ်ိန္ကစၿပီး အားလံုးကို ရပ္ပစ္လိုက္ေတာ့။
၂၈) ဘုရားတည္ၿခင္းဆိုရာတြင္ ေၿမၿပင္၌ တည္ၿခင္းႏွင့္ ႏွလံုးသား၌တည္ၿခင္း ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိ၏။
ေၿမၿပင္၌တည္ေသာ ဘုရားမ်ားသည္ သဘာ၀ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာလွ်င္ ပ်က္စိးေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည္သာ
ၿဖစ္၏။
ပရိယတၱိစာေပမ်ား သင္ၾကားပို႔ခ်ၿခင္း၊ တရားပဲြမ်ား၊ တရားစခန္းမ်ား က်င္းပ၍ ေဟာၾကားၿပသေပးၿခင္းသည္ လူတို႔၏ႏွလံုးသား၌
ဘုရားတည္ေပးၿခင္းပင္ ၿဖစ္၏။
၂၉) ငါ ေကာင္းစားဖို႔ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မပါဘဲ သူတစ္ပါးေကာင္းစားဖို႔ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ၿဖင့္ ဒါနၿပဳၿခင္း၊
သီလေဆာက္တည္ၿခင္း၊ အမ်ားအက်ိဳး (ပရဟိတ) ေဆာင္ရြက္ၿခင္းမ်ားသည္ ၀ိပႆနာတရား နာၾကားအားထုတ္သည့္နည္းတူ ငါစဲြတည္းဟူေသာ ဒိ႒ိကိေလသာ၊ ငါေကာင္းစားဖို႔တည္းဟူေသာ ေလာဘကိေလသာမ်ားကို အထိုက္အေလ်ာက္ ေလ်ာ့ပါးကုန္ခန္းေစသည္သာ ၿဖစ္၏။
အနာခံၿခင္းရဲ႕ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္သည္ နိဗၺာန္။
အနာခံၿခင္းသည္ သမုဒယသစၥာ (တဏွာ)ကို အက်င့္ၿဖင့္ ပယ္သတ္ေနၿခင္း ၿဖစ္သည္။
၂) သူတစ္ပါးကို မၾကည္ညိဳလွ်င္ ကုသုိလ္မရရံုပဲ ရွိမယ္။
မိမိကုိယ္မိမိ မၾကည္ညိဳလွ်င္ အပါယ္က်တတ္တယ္။
၃) ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မကိုက္ညီေသာ က်င့္ထံုးမ်ားကို က်င့္သံုး၍ေနမိပါက မိမိသည္ပင္လွ်င္ သာသနာကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္
ဖန္တီးေနသူတစ္ေယာက္ၿဖစ္မွန္းမသိ ၿဖစ္ေနတတ္ပါသည္။
၄) တရားစစ္၊ တရားမွန္ဆိုတာ ရႈပြားဆဲအခါမွာလည္း ကိေလသာေတြ ၿငိမ္းေနလို႔ စိတ္ေရာကိုယ္ေရာ ခ်မ္းသာတယ္။
တရားရသြားတဲ့အခါမွာလည္း ပယ္သတ္သင့္တဲ့ ကိေလသာေတြကို ပယ္သတ္ပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ခ်မ္းသာတယ္။
၅) ေလာကစာေမးပဲြသည္ ေမးသူတစ္ေယာက္၊ ေၿဖသူတစ္ေယာက္၊ အမွတ္ေပးသူတစ္ေယာက္ ၿဖစ္၏။
ေလာကုတၱာရာစာေမးပြဲကား ေမးသူလည္း မိမိ၊ ေၿဖသူလည္း မိမိ၊ အမွတ္ေပးသူလည္း မိမိပင္ၿဖစ္၍ တစ္ေယာက္တည္းသာ ၿဖစ္၏။
(ေမး၊ ေၿဖ၊ အမွတ္ေပးၾကည့္ၾကပါေလ။)
၆) ၿမင့္ၿမတ္ေသာစိတ္ ဟူသည္မွာ ကုသိုလ္ၿပဳလုပ္ရာ၌ ပစၥကၡသံသရာ ငါ ေကာင္းစားေရးကို ဦးစားမေပးဘဲ သူတစ္ပါးေကာင္းစားေရးကိုသာ
အဓိကထားၿခင္း ၿဖစ္သည္။
ပါရမီထိုက္ေသာကုသုိလ္ ၿဖစ္မွ ေလာဘကိုလည္း ကုန္ေစသည္။ နိဗၺာန္ႏွင့္လည္း ၿမန္ၿမန္နီးေစသည္။
၇) တဏွာရာဂသည္ မိမိခ်စ္ခင္သူ၏ ေကာင္းကြက္ကိုသာ ၿမင္တတ္သကဲ့သို႔ ေမတၱာသည္လည္း သတၱ၀ါတို႔၏ ေကာင္းကြက္ကိုသာ
ၿမင္တတ္၏။
ထိုသို႔ ေကာင္းကြက္ကို ၿမင္ပံုခ်င္းတူေသာေၾကာင့္ တဏွာရာဂသည္ ေမတၱာေယာင္ေဆာင္၍ လူသားတို႔၏ လွည့္ပတ္တတ္၏။
ထို႔အတူ ဘ၀င္က်ၿခင္းသည္လည္း ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္ အပါးမ၀ေသာ ေယာဂီႏွင့္ ဆရာတို႔အား ဖိုလ္၀င္စားေနသေယာင္ လွည့္ပတ္တတ္သည္ကို
အထူးသတိထားသင့္ေပသည္။
၈) ထိရွေသာအနာမရွိသည့္လက္ၿဖင့္ အဆိပ္ကို ကိုင္တြယ္ေသာ္လည္း အဆိပ္မတက္ႏိုင္။
ထို႔အတူ သူတစ္ပါးကိုေသေစလိုေသာ အကုသိုလ္ေစတနာကို မဂ္ၿဖင့္ ပယ္သတ္ၿပီးၿဖစ္ေသာ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္အား ေလးၿမားစသည္ကို ၀တၱရားေက်ရံု ၿပင္ဆင္ေပးကာမွ်ၿဖင့္ အကုသုိလ္ကံ မၿဖစ္ပါ။
၉) ေရာဂါတစ္ခုခုၿဖစ္ေနသူသည္ သူ႔လူမ်ိဳး ေဖာ္စပ္ေသာေဆး မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အၿခားလူမ်ိဳးေဖာ္စပ္ေသာေဆးေကာင္းကို ေတြ႕ေသာ္လည္း မေသာက္ဘူးဆိုလွ်င္ ေရာဂါမေပ်ာက္ရံုသာ ၿဖစ္၏။
ထို႔အတူ ၀ိပႆနာတရားကို မိမိတို႔ ကိုးကြယ္ေသာဘုရားကၿပေသာ တရားမဟုတ္၍ မက်င့္ႏိုင္ ဟု ဆိုလွ်င္ ကိေလသာေရာဂါ မေပ်ာက္ရံုသာ ၿဖစ္၏။
၁၀) ဘာ၀နာမရွိေသာသူ၏စိတ္သည္ အမိုးမရွိေသာ အိမ္ႏွင့္ တူ၏။ အမိုးမရွိေသာအိမ္သည္ ႏွင္း၊ မိုးေရ၊ ေနပူတို႔
ထင္သလုိ ေရာက္မႈေၾကာင့္ ခဏႏွင့္ ပ်က္စီးရသလို ဘာ၀နာမပြားေသာသူ၏ စိတ္သည္လည္း ေလာဘ၊ ေဒါသ၊
ေမာဟ စေသာ ကိေလသာတို႔၏ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ညစ္ႏြမ္းပ်က္စီးရသည္။
၁၁) သရဏဂံုဟာ ဘက္ထရီအားနဲ႔ တူတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္း ေဘးရွင္းတာက မီးေခ်ာင္းလင္းတာနဲ႔ တူတယ္။ ဘက္ထရီအိုးနဲ႕မီးေခ်ာင္းထြန္းတဲ့သူေတြဟာ ဘက္ထရီအားကို ကုန္မသြားေအာင္ ၿဖည့္ေပးေနရတယ္။
၁၂) ၿမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏ တိုးတက္မႈဟူသမွ်သည္ ဗုဒၶ၀ါဒ၌သာ အေၿခခံ၍ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ဆုတ္ယုတ္ၿခင္းသည္ ၿမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏
က်ရွႈံးၿခင္းပင္ ၿဖစ္သည္။
၁၃) တစ္သံသရာလံုးက မိမိကိုႏိုင္လာေသာ ေလာဘဓါတ္ကို မိမိကၿပန္၍ အႏိုင္ယူရသည္ကား အရသာရွိေပစြ။
ယူရေသာ အရသာႏွင့္ ေပးရေသာ အရသာတို႔တြင္ ေပးရေသာ အရသာအား ႏွစ္သက္ေသာအဆင့္ကို ေရာက္ၿပီဆိုမွသာလွ်င္ တကယ့္သူေတာ္ေကာင္းအဆင့္ကို
ေရာက္ၿပီဟု ဆိုသင့္၏။
၁၄) ပုထုဇဥ္တို႔သည္ ေရွ႕မ်က္ေတာင္ေမႊးတစ္ေထာက္ကိုသာၿမင္ၿပီး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်ၿခင္း ၿဖစ္သည္။
အရိယာရဟႏာၱမ်ားကား ယခုဘ၀သာမက သံသရာအဆက္ဆက္ကိုပါ ၾကည့္ၿပီး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ခ်ၾကၿခင္း ၿဖစ္သည္။
၁၅) ႏူးညံ့တဲ့မႈိပြင့္ဟာ ခက္မာတဲ့ေၿမၿပင္ကို ေဖာက္ထြက္လာႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။
ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕တဲ့ေရၿပင္ဟာ ခက္မာတဲ့ေက်ာက္ေတာင္ ေက်ာက္ခဲေတြကို သဲမႈန္ၿဖစ္ေအာင္ တုိက္စားႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္။
သူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ႕ ႏူးညံ့တဲ့ႏွလံုးသားဟာ သူယုတ္မာတို႔ရဲ႕ ခက္မာတဲ့ႏွလံုးသားကို ႏူးညံ့ေအာင္ စြမ္းႏိုင္မႈ ရွိတယ္။
၁၆) ဘ၀ဤကိုယ္၊ မင္းဟုဆိုလည္း၊ ေနကိုပံုၿပ၊ လကိုပံုထား၊ မွတ္တံုၿငားေလာ၊ ေနကားထြက္၀င္၊ ေပၚခ်ဳပ္ထင္၏၊ လလွ်င္ ၿပည့္ကြယ္၊ ၾကီး၍ ငယ္၏၊ ထိုႏွယ္မလဲြ၊ အၿမဲခ်မ္းသာ၊ မရွိစြာရွင့္။
အာဏာတန္ခိုး၊ အမ်ိဳးစည္းစိမ္၊ ဘုန္းဂုဏ္သိန္လည္း၊ ထင္းတိမ္ေပၚငုပ္၊ ၿဖစ္ခ်ဳပ္တတ္စြာ၊ ဓမၼတာလည္း၊
ေခါက္ရွာငွက္ပ်ံ၊ ခင္ပုပ္ပ်ံႏွင့္၊ ဘုတ္ပ်ံရွဴးပ်ံ၊ ေလာကဓံဟု၊ ထံုုးစံတရား၊ ဤရွစ္ပါးကား၊
ပိုင္းၿခားလူမွာ၊ မၿမဲစြာတည္း။ (မဃေဒ၀လကၤာ)
၁၇) ေခြးငယ္ကေလးမ်ားသည္ အ၀တ္စ၊ စကၠဴစကို ေတြ႕ေသာအခါ အတူတကြ ဆဲြလဲြၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ကစားတတ္ၾကေသာ္လည္း အမဲရိုးကိုေတြ႕ေသာအခါ
တစ္ေကာင္ႏွင့္ တစ္ေကာင္ မာန္ဖီၿပီး အေသကိုက္ၾကေတာ့သည္။
ထို႕အတူ ေလာဘ၏ ေက်းကၽြန္ၿဖစ္ၾကရေသာ ‘ရဟန္း၊ ရွင္၊ လ’ူ အခ်ိဳ႕တို႔သည္ ဆြမ္း၊ သကၤန္းစေသာ ပစၥည္းအေသးအဖဲြႏွင့္
ပတ္သက္ေသာအခါတြင္ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးစြာ မွ်တ သံုးေဆာင္တတ္ၾကေသာ္လည္း ‘ေက်ာင္း၊ အိမ္၊
ေနရာ’ တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ကား ခုိက္ရန္ ၿဖစ္ပြားၿပိး အေသအေၾက လုယက္တိုက္ခိုက္ၾကေတာ့သည္။
၁၈)ေငြေပါမ်ားတိုင္း မလွဴပါ။ သဒၶါဓာတ္ေပါမ်ားမွသာ လွဴဒါန္းႏိုင္သည္။
သဒၶါဓာတ္ၾကီးမားသူအတြက္ လွဴခ်င္စရာပစၥည္းေတြ အၿမဲတမ္းပိုေနတတ္ေပမယ့္ ေလာဘဓာတ္ၾကီးမားသူအတြက္ ယူခ်င္စရာပစၥည္းေတြ
အၿမဲတမ္းလိုေနတတ္ေပသည္။
၁၉) မိမိကိုယ္မိမိ ၾကည္ညိဳသူမ်ားအတြက္ ေသၿခင္းတရားသည္ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ မိတ္ေဆြသာ ၿဖစ္၏။
မိမိကိုယ္မိမိ မၾကည္ညိဳသူမ်ားအတြက္ကား ေသၿခင္းတရားသည္ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ရန္သူသာ ၿဖစ္၏။
၂၀) အထုတ္ကေလး တၿပင္ၿပင္ အထုတ္ရွင္ ေသလို႔သြား က်န္တဲ့သူေတြ ေ၀လို႔စား။
အထုတ္ရွင္မွာ အလကား ဘာမွလည္း မပါသြား
ေသရြာၾကေတာ့ အပါယ္လား နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႔ အခက္သား။
၂၁) ပညာမပါေသာ ဒါနရွင္အမ်ားစုသည္ ေနာင္ဘ၀မ်ားတြင္ ခ်မ္းသာေသာဘ၀မ်ားကိုကား ရၾကပါ၏။ သို႔ေသာ္ ဉာဏ္မပါေသာ
ဒိြဟိတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ၿဖစ္ၾကရ၏။
ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ယခုဘ၀တြင္ မဂ္ဖိုလ္ရခြင့္ မရွိေတာ့ေပ။
၂၂) ပညာမဲ့လူမိုက္မ်ားသည္ ရလာေသာ လူ႕ဘ၀ခႏၶာကို အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အေတြ႕၊ အထိ ဟူေသာ ကာမဂုဏ္ခံစားဖို႔အတြက္ အသံုးခ်၍ အပါယ္ေလးပါးသို႔ သြားၾက၏။
ပညာရွိလူလိမၼာမ်ားသည္ ရလာေသာ လူ႕ဘ၀ခႏၶာကို ကုသိုလ္ရဖို႕ရန္အတြက္ အသံုးခ်၍ နိဗၺာန္သို႔ သြားၾက၏။
၂၃) လူၿဖစ္ရၿခင္း၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ဒါနကုသုိလ္၊ သီလကုသုိလ္၊ သမထဘာ၀နာကုသိုလ္၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာကုသိုလ္၊
မဂ္ကုသုိလ္၊ ဖိုလ္ကုသုိလ္ (၆) မ်ိဳးလံုးကို ရယူရန္အတြက္ ၿဖစ္၏။
စီးပြားဥစၥာရွာေဖြၿခင္းသည္ပင္ ထိုကုသိုလ္ (၆) မ်ိဳး ၿပဳလုပ္ရန္အတြက္ ၿဖစ္၏။
၂၄) မိမိတရားရၿခင္း မရၿခင္းကို ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဒိ႒ိ စေသာ ကိေလသာမ်ား ေလ်ာ့ပါးကုန္ေပ်ာက္သြားၿခင္း
ရွိ မရွိဟူေသာ အခ်က္ၿဖင့္သာ တိုင္းတာၾကည့္ရ၏။
၂၅) သာသနာၿပဳပုဂၢိဳလ္ဆိုတာ လူေတြရဲ႕ရင္ထဲကုိ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ သိကၡာသံုးပါးတည္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို ေခၚတယ္။
၂၆) တိရစာၦန္လိုမ်ားမ်ားေနရင္ မွတ္ထား၊ ေသရင္ တိရစာၦန္ ၿဖစ္တာပဲ။
တိရစာၦန္ဟာ အိပ္တယ္၊ စားတယ္၊ ကာမဂုဏ္ ခံစားတယ္ ဒီသံုးမ်ိဳးပဲ လုပ္တယ္။ ကုသိုလ္ဆိုတာ ဘာမွမလုပ္ဘူး။
လူၿဖစ္ၿပီးေတာ့ အိပ္လိုက္၊ စားလိုက္၊ ကာမဂုဏ္ခံစားလိုက္ ဒီလိုပဲ ေနမယ္ ကုသုိလ္ဘာမွမလုပ္ဘူးဆိုရင္ တိရစာၦန္ပဲ။
၂၇) လူ႔ဘ၀ဟာ တုိတိုေလးပါ။ အကုသုိလ္နဲ႔ အခ်ိန္မကုန္ပါေစနဲ႔။ ကုသိုလ္ကိုပဲ လုပ္ပါ။
အရင္တုန္းက မိုက္မွားသမွ်ရွိရင္ အခုခ်ိန္ကစၿပီး အားလံုးကို ရပ္ပစ္လိုက္ေတာ့။
၂၈) ဘုရားတည္ၿခင္းဆိုရာတြင္ ေၿမၿပင္၌ တည္ၿခင္းႏွင့္ ႏွလံုးသား၌တည္ၿခင္း ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးရွိ၏။
ေၿမၿပင္၌တည္ေသာ ဘုရားမ်ားသည္ သဘာ၀ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာလွ်င္ ပ်က္စိးေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည္သာ
ၿဖစ္၏။
ပရိယတၱိစာေပမ်ား သင္ၾကားပို႔ခ်ၿခင္း၊ တရားပဲြမ်ား၊ တရားစခန္းမ်ား က်င္းပ၍ ေဟာၾကားၿပသေပးၿခင္းသည္ လူတို႔၏ႏွလံုးသား၌
ဘုရားတည္ေပးၿခင္းပင္ ၿဖစ္၏။
၂၉) ငါ ေကာင္းစားဖို႔ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မပါဘဲ သူတစ္ပါးေကာင္းစားဖို႔ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ၿဖင့္ ဒါနၿပဳၿခင္း၊
သီလေဆာက္တည္ၿခင္း၊ အမ်ားအက်ိဳး (ပရဟိတ) ေဆာင္ရြက္ၿခင္းမ်ားသည္ ၀ိပႆနာတရား နာၾကားအားထုတ္သည့္နည္းတူ ငါစဲြတည္းဟူေသာ ဒိ႒ိကိေလသာ၊ ငါေကာင္းစားဖို႔တည္းဟူေသာ ေလာဘကိေလသာမ်ားကို အထိုက္အေလ်ာက္ ေလ်ာ့ပါးကုန္ခန္းေစသည္သာ ၿဖစ္၏။
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
သူတစ္ပါးအက်ိဳး ပ်က္စီးစရာကို ဘယ္အခါမွ မေၿပာနဲ႔၊ မလုပ္ႏွင့္၊ မၾကံႏွင့္
ၾကမ္းတမ္းေသာ စကားကို မဆိုႏွင့္၊
ေမတၱာႏွင့္ယွဥ္ေသာ စိတ္ကို ၿဖစ္ေစရမည္။
အေကာင္းၾကံ၊ အမွန္လုပ္၊ အဟုတ္ေၿပာ
ယခုလက္ရွိအခ်ိန္ထက္ ေကာင္းေသာ အခ်ိန္မရွိ
လက္ရွိအခ်ိန္ကို နိဗၺာန္အထိ အက်ိဳးရွိေအာင္ သံုးပါ။
(မင္းကြန္းဆရာေတာ္)
ၾကမ္းတမ္းေသာ စကားကို မဆိုႏွင့္၊
ေမတၱာႏွင့္ယွဥ္ေသာ စိတ္ကို ၿဖစ္ေစရမည္။
အေကာင္းၾကံ၊ အမွန္လုပ္၊ အဟုတ္ေၿပာ
ယခုလက္ရွိအခ်ိန္ထက္ ေကာင္းေသာ အခ်ိန္မရွိ
လက္ရွိအခ်ိန္ကို နိဗၺာန္အထိ အက်ိဳးရွိေအာင္ သံုးပါ။
(မင္းကြန္းဆရာေတာ္)
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
ၿဗဟၼစိုရ္ (၄) ပါး
တန္းတူေတြ႔ရင္ ေမတၱာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ၿပိဳင္တတ္သည္၊
ၿပိဳင္မည့္အစား ေမတၱာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
နိမ့္သူေတြ႕ရင္ ကရုဏာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ႏိုင္တတ္သည္၊
ႏုိင္မည့္အစား ကရုဏာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
ၿမင့္သူေတြ႕ရင္ မုဒိတာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ရြ႕ဲတတ္သည္၊
ရြဲ႕မည့္အစား မုဒိတာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
မိုက္သူေတြ႕ရင္ ဥေပကၡာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က မဲ့တတ္သည္၊
မဲ့မည့္အစား ဥေပကၡာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
စိတ္ကိုလည္း ၿပင္၊ ရုပ္ကိုလည္း ၿပင္၊
ၿပင္ဆိုင္တုိင္းရ ၿပဳတုိင္းလွ၊ သုခနိဗၺာန္ တုိင္လိမ့္မယ္။
(ပ႒ာန္းဆရာေတာ္ ဦး၀ိသုဒၵ)
တန္းတူေတြ႔ရင္ ေမတၱာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ၿပိဳင္တတ္သည္၊
ၿပိဳင္မည့္အစား ေမတၱာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
နိမ့္သူေတြ႕ရင္ ကရုဏာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ႏိုင္တတ္သည္၊
ႏုိင္မည့္အစား ကရုဏာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
ၿမင့္သူေတြ႕ရင္ မုဒိတာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က ရြ႕ဲတတ္သည္၊
ရြဲ႕မည့္အစား မုဒိတာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
မိုက္သူေတြ႕ရင္ ဥေပကၡာ၀င္၊ မ၀င္ႏိုင္က မဲ့တတ္သည္၊
မဲ့မည့္အစား ဥေပကၡာပြား၊ စိတ္ထားၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းပါ့မယ္။
စိတ္ကိုလည္း ၿပင္၊ ရုပ္ကိုလည္း ၿပင္၊
ၿပင္ဆိုင္တုိင္းရ ၿပဳတုိင္းလွ၊ သုခနိဗၺာန္ တုိင္လိမ့္မယ္။
(ပ႒ာန္းဆရာေတာ္ ဦး၀ိသုဒၵ)
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
ခံစားခ်င္သလား၊ စံစားခ်င္သလား
စြန္႔လႊတ္ၿခင္းရဲ႕သုခကို မရေသးသမွ် ပိုင္ဆိုင္ၿခင္းရဲ႕ဒုကၡကို ခံရမယ္။
သူေတာ္ေကာင္းမ်ား ခံယူခ်က္
မွားယြင္းမႈဟူသည္ ေမာဟမကင္းသူ လူတိုင္းႏွင့္ ဆက္ဆံ၏။
သူတစ္ပါးမွားလွ်င္ အမွန္ေရာက္ေအာင္ ငါၿပင္မည္။
ငါမွားလွ်င္ သူတစ္ပါးအၿပင္ကို ငါခံမည္။
ငါ့ကို ၿပဳၿပင္သူကို ငါ့ဆရာဟု အသိအမွတ္ၿပဳမည္။
သူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ငါလိုလားမွ ငါ့အက်ိဳးကို သူတစ္ပါးက လိုလားမည္။
ငါ့တာ၀န္ကို ငါကုိယ္တိုင္သိ၍ ေဆာင္ရြက္မည္။
ငါ့အလိုသို႔သာ တစ္ဖက္သတ္လိုက္သူမွာ ငါ့မိတ္ေဆြ မဟုတ္။
သုခ၏မ်ိဳးေစ့ၿဖစ္ေသာ ဒုကၡကို ရဲ၀ံ့စြာ ငါခံယူမည္။
ဒုကၡ၏ မ်ိဳးေစ့ၿဖစ္ေသာ သုခကို ရဲ၀ံ့စြာ ငါေရွာင္ရွားမည္။
ငါ့အလုပ္ႏွင့္တူေသာ အက်ိဳးကို မခၽြတ္ ငါရမည္။
(ေရႊဟသၤာေတာ္ရဆရာေတာ္ၾကီး ဘဒၵႏ ၱ၀ိမလ)
စြန္႔လႊတ္ၿခင္းရဲ႕သုခကို မရေသးသမွ် ပိုင္ဆိုင္ၿခင္းရဲ႕ဒုကၡကို ခံရမယ္။
သူေတာ္ေကာင္းမ်ား ခံယူခ်က္
မွားယြင္းမႈဟူသည္ ေမာဟမကင္းသူ လူတိုင္းႏွင့္ ဆက္ဆံ၏။
သူတစ္ပါးမွားလွ်င္ အမွန္ေရာက္ေအာင္ ငါၿပင္မည္။
ငါမွားလွ်င္ သူတစ္ပါးအၿပင္ကို ငါခံမည္။
ငါ့ကို ၿပဳၿပင္သူကို ငါ့ဆရာဟု အသိအမွတ္ၿပဳမည္။
သူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ငါလိုလားမွ ငါ့အက်ိဳးကို သူတစ္ပါးက လိုလားမည္။
ငါ့တာ၀န္ကို ငါကုိယ္တိုင္သိ၍ ေဆာင္ရြက္မည္။
ငါ့အလိုသို႔သာ တစ္ဖက္သတ္လိုက္သူမွာ ငါ့မိတ္ေဆြ မဟုတ္။
သုခ၏မ်ိဳးေစ့ၿဖစ္ေသာ ဒုကၡကို ရဲ၀ံ့စြာ ငါခံယူမည္။
ဒုကၡ၏ မ်ိဳးေစ့ၿဖစ္ေသာ သုခကို ရဲ၀ံ့စြာ ငါေရွာင္ရွားမည္။
ငါ့အလုပ္ႏွင့္တူေသာ အက်ိဳးကို မခၽြတ္ ငါရမည္။
(ေရႊဟသၤာေတာ္ရဆရာေတာ္ၾကီး ဘဒၵႏ ၱ၀ိမလ)
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
ေနတတ္ဖို႔လို
ပညာရွိနားေနၿပီး ပညာမရရင္၊ သူေတာ္ေကာင္းနားေနၿပီး စိတ္ေကာင္းမရွိရင္ ၾကာပင္ေအာက္က ဖားဟာ ၾကာပန္း၊ ၾကာပြင့္၊ ၾကာ၀တ္မႈန္အရသာကို မခံစားရဘဲ ရႊံ႕ညြန္ထဲမွာပဲ ကပ္ေနရတာနဲ႔ အတူတူပဲ။
တစ္နည္းေၿပာရရင္ ဒီလူမ်ိဳးဟာ ေယာက္မလို လူပါပဲ။ ေယာက္မဟာ တစ္ေန႔ကုန္ ဟင္းအိုးထဲ စိုက္ထားေသာ္လည္း ဟင္းရဲ႕အရသာကို ဘယ္မွာ သိႏိုင္လို႔လဲ။
သူေတာ္ေကာင္း လကၡဏာ
၁) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူတစ္ပါး အၿပစ္ကို မေမးလွ်င္ မေၿပာ။ အေမးခံရေသာအခါ ေလွ်ာ့ေပါ့ၿပီး ေၿပာ၏။
၂) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူတစ္ပါး၏ ဂုဏ္ကို မေမးလည္း ေၿပာ၏။ အေမးခံရေသာအခါ ၿပည့္စံုေအာင္ ေၿပာ၏။
၃) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူ၏အၿပစ္ကို အေမးခံရေသာ္လည္း ေၿပာ၏။ အေမးခံရလွ်င္ ၿပည့္စံုေအာင္ ေၿပာ၏။
၄) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူ၏ဂုဏ္ကို အေမးမခံရေသာ္ မေၿပာ။ ေမးလွ်င္ လိုရင္းကိုသာ ေၿပာ၏။
(အဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္)
ပညာရွိ
စကားမ်ားစြာေၿပာၿခင္းေၾကာင့္ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္း မၿဖစ္ႏုိင္။
အနည္းငယ္ေသာ စကားကို ၾကားၿပီး က်င့္ၾကံေနထိုင္သြားေသာသူသည္ ပညာရွိ ၿဖစ္ႏိုင္၏။
(ဓမၼပဒ၊ ဓမၼ႒၀ဂ္)
ဘာကို ေရြးမလဲ
အကယ္၍ ေသးငယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို စြန္႔ပယ္လိုက္ၿခင္းအားၿဖင့္ ၾကီးက်ယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို ရမည္ဆိုလွ်င္ ပညာရွိသည္ ၾကီးက်ယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို ေထာက္ဆၿပီး ေသးငယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို စြန္႔ပယ္လိုက္သည္။
(ဓမၼပဒ၊ ပကိဏၰက၀ဂ္)
ပညာရွိနားေနၿပီး ပညာမရရင္၊ သူေတာ္ေကာင္းနားေနၿပီး စိတ္ေကာင္းမရွိရင္ ၾကာပင္ေအာက္က ဖားဟာ ၾကာပန္း၊ ၾကာပြင့္၊ ၾကာ၀တ္မႈန္အရသာကို မခံစားရဘဲ ရႊံ႕ညြန္ထဲမွာပဲ ကပ္ေနရတာနဲ႔ အတူတူပဲ။
တစ္နည္းေၿပာရရင္ ဒီလူမ်ိဳးဟာ ေယာက္မလို လူပါပဲ။ ေယာက္မဟာ တစ္ေန႔ကုန္ ဟင္းအိုးထဲ စိုက္ထားေသာ္လည္း ဟင္းရဲ႕အရသာကို ဘယ္မွာ သိႏိုင္လို႔လဲ။
သူေတာ္ေကာင္း လကၡဏာ
၁) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူတစ္ပါး အၿပစ္ကို မေမးလွ်င္ မေၿပာ။ အေမးခံရေသာအခါ ေလွ်ာ့ေပါ့ၿပီး ေၿပာ၏။
၂) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူတစ္ပါး၏ ဂုဏ္ကို မေမးလည္း ေၿပာ၏။ အေမးခံရေသာအခါ ၿပည့္စံုေအာင္ ေၿပာ၏။
၃) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူ၏အၿပစ္ကို အေမးခံရေသာ္လည္း ေၿပာ၏။ အေမးခံရလွ်င္ ၿပည့္စံုေအာင္ ေၿပာ၏။
၄) သူေတာ္ေကာင္းသည္ သူ၏ဂုဏ္ကို အေမးမခံရေသာ္ မေၿပာ။ ေမးလွ်င္ လိုရင္းကိုသာ ေၿပာ၏။
(အဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္)
ပညာရွိ
စကားမ်ားစြာေၿပာၿခင္းေၾကာင့္ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္း မၿဖစ္ႏုိင္။
အနည္းငယ္ေသာ စကားကို ၾကားၿပီး က်င့္ၾကံေနထိုင္သြားေသာသူသည္ ပညာရွိ ၿဖစ္ႏိုင္၏။
(ဓမၼပဒ၊ ဓမၼ႒၀ဂ္)
ဘာကို ေရြးမလဲ
အကယ္၍ ေသးငယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို စြန္႔ပယ္လိုက္ၿခင္းအားၿဖင့္ ၾကီးက်ယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို ရမည္ဆိုလွ်င္ ပညာရွိသည္ ၾကီးက်ယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို ေထာက္ဆၿပီး ေသးငယ္ေသာ ခ်မ္းသာသုခကို စြန္႔ပယ္လိုက္သည္။
(ဓမၼပဒ၊ ပကိဏၰက၀ဂ္)
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
ခင္ပြန္းၾကီးဆယ္ပါးကို ၿပစ္မွားလွ်င္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားမွာ -
၁) ေရာဂါဆန္းေတြ ၿဖစ္တတ္သည္။
၂) စီးပြားကို ခက္ခဲ ဆင္းရဲ ပင္ပန္းစြာ ရွာရတတ္သည္။
၃) ခႏၶာကိုယ္ နာက်င္ က်ိဳးကန္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရတတ္သည္။
၄) ေပြး၊ ၀ဲ၊ ယားနာ အေရၿပားေရာဂါ ၿဖစ္တတ္သည္။
၅) ေဘးရန္ အႏာၱရာယ္ က်ေရာက္တတ္သည္။
၆) မင္းေဘးမင္းဒဏ္ သင့္တတ္သည္။
၇) အကဲ့ရဲ႕ အစြပ္စဲြ ခံရတတ္သည္။
၈) ဇနီး၊ မယား သမီး သားႏွင့္ ရွင္ကဲြ၊ ေသကဲြ ကဲြတတ္သည္။
၉) လြန္စြာ ဆင္းရဲ ဒုကၡေရာက္တတ္သည္။
၁၀) ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ား အေရာင္းအ၀ယ္ မၿဖစ္၊ အလိမ္ခံရ၊ အခိုးခံရ၊ ဓားၿပတိုက္ခံရ၊ မီးေလာင္ခံရ စသည္ၿဖင့္ တနည္းနည္းၿဖင့္ ဆံုးရွံဴးသြားတတ္သည္။
(ပိုင္းေလာ့ ဆရာေတာ္)
ခင္ပြန္းၾကီး (၁၀)ပါး (ဦးသက္စိန္- ၿမတ္ဗုဒၶသာသနာ့အေၿခခံ စာအုပ္မွ ကူးယူပါသည္။)
၁) ဗုဒၶ – သဗၺညဳတ ၿမတ္စြာဘုရားရွင္
၂) ပေစၥကဗုဒၶါ - ပေစၥကဗုဒၶါ ဘုရားငယ္မ်ား
၃) ရဟႏာၱ – အာသေ၀ါ ကုန္ခန္းၿပီးေသာ ရဟႏာၱမ်ား
၄) အဂၢသာ၀က – ၿမတ္ဗုဒၶ၏ တပည့္သာ၀ကမ်ား
၅) မာတာ – ေမြးသမိခင္
၆) ပိတ – ေမြးသဖခင္
၇) ၀ုဒၶါ – မိမိထက္ အသက္၊ သိကၡာ၊ သီလ စသည္တို႔၌ ၾကီး၍ ၿမင့္ၿမတ္သူ
၈) အာစရိယ – ဆရာၿမတ္
၉) ဟိတကရ – မိမိအေပၚ ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ ႏွလံုးၿဖင့္ ကူညီဖူးသူ
၁၀) ဓမၼကထိက – ၿမတ္ေသာတရား ေဟာၾကားၿပသသည့္ ပုဂၢိဳလ္။
၁) ေရာဂါဆန္းေတြ ၿဖစ္တတ္သည္။
၂) စီးပြားကို ခက္ခဲ ဆင္းရဲ ပင္ပန္းစြာ ရွာရတတ္သည္။
၃) ခႏၶာကိုယ္ နာက်င္ က်ိဳးကန္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရတတ္သည္။
၄) ေပြး၊ ၀ဲ၊ ယားနာ အေရၿပားေရာဂါ ၿဖစ္တတ္သည္။
၅) ေဘးရန္ အႏာၱရာယ္ က်ေရာက္တတ္သည္။
၆) မင္းေဘးမင္းဒဏ္ သင့္တတ္သည္။
၇) အကဲ့ရဲ႕ အစြပ္စဲြ ခံရတတ္သည္။
၈) ဇနီး၊ မယား သမီး သားႏွင့္ ရွင္ကဲြ၊ ေသကဲြ ကဲြတတ္သည္။
၉) လြန္စြာ ဆင္းရဲ ဒုကၡေရာက္တတ္သည္။
၁၀) ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ား အေရာင္းအ၀ယ္ မၿဖစ္၊ အလိမ္ခံရ၊ အခိုးခံရ၊ ဓားၿပတိုက္ခံရ၊ မီးေလာင္ခံရ စသည္ၿဖင့္ တနည္းနည္းၿဖင့္ ဆံုးရွံဴးသြားတတ္သည္။
(ပိုင္းေလာ့ ဆရာေတာ္)
ခင္ပြန္းၾကီး (၁၀)ပါး (ဦးသက္စိန္- ၿမတ္ဗုဒၶသာသနာ့အေၿခခံ စာအုပ္မွ ကူးယူပါသည္။)
၁) ဗုဒၶ – သဗၺညဳတ ၿမတ္စြာဘုရားရွင္
၂) ပေစၥကဗုဒၶါ - ပေစၥကဗုဒၶါ ဘုရားငယ္မ်ား
၃) ရဟႏာၱ – အာသေ၀ါ ကုန္ခန္းၿပီးေသာ ရဟႏာၱမ်ား
၄) အဂၢသာ၀က – ၿမတ္ဗုဒၶ၏ တပည့္သာ၀ကမ်ား
၅) မာတာ – ေမြးသမိခင္
၆) ပိတ – ေမြးသဖခင္
၇) ၀ုဒၶါ – မိမိထက္ အသက္၊ သိကၡာ၊ သီလ စသည္တို႔၌ ၾကီး၍ ၿမင့္ၿမတ္သူ
၈) အာစရိယ – ဆရာၿမတ္
၉) ဟိတကရ – မိမိအေပၚ ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ ႏွလံုးၿဖင့္ ကူညီဖူးသူ
၁၀) ဓမၼကထိက – ၿမတ္ေသာတရား ေဟာၾကားၿပသသည့္ ပုဂၢိဳလ္။
Posted in ဆံုးမၾသ၀ါဒမ်ား | Leave a Comment »
ၿခေသၤ့သည္ က်ားကို ႏိုင္၏။ ကိုယ္တြင္းက ေခြးေလးသန္းကို မႏိုင္။
မသူေတာ္သည္ သူေတာ္ေကာင္းကို ႏိုင္၏။ ကိုယ္တြင္း အကုသိုလ္ကို မႏိုင္။
မသူေတာ္သည္ သုခၾကိဳက္လ်က္ နတ္ၿပည္ မတက္။ ဒုကၡမွန္းသိလ်က္ ငရဲ ဆင္းရ၏။
မသူေတာ္သည္ မိမိေမတၱာရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းကို ပစ္မွားႏိုင္၏။
သူေတာ္ေကာင္းသည္ မိမိေမတၱာပ်က္ေသာ မသူေတာ္ကို ခ်စ္ႏိုင္၏။
မသူေတာ္ကား လာဘ္ရဖို႔ ၾကံ၏။
သူေတာ္ေကာင္းကား တရားရဖို႔ ၾကံသည္။
သူေတာ္ႏွင့္ မသူေတာ္သည္ ေရွးကံအေၾကာင္းလည္း ေ၀းသည္။ ေနာက္ လားရာဂတိလည္း ေ၀းသည္။
မသူေတာ္သည္ အစားေကာင္း စားလ်က္၊ အိပ္ရာေကာင္း အိပ္လ်က္ တရားမွ လက္လြတ္သည္။
ေဘာဇဥ္အရာသာကို သူနာ မစား၊ နိဗၺာန္အရသာကို မသူေတာ္ မစား။
ဘုရားရွင္သည္ ၿမင္းမိုရ္ေတာင္ကို ဖ၀ါးေအာက္ ေရာက္ေစႏိုင္၏။ ပုရာဏကႆပကို အနားေရာက္ေအာင္ မတတ္ႏိုင္။
ၿခေသၤ့မင္း ေဟာက္သံၾကားလွ်င္ ေဘးကင္းရာသို႔ လူမ်ားေၿပးၾက၏။ ေခြးေလွးၾကမ္းပိုးကား အိပ္ရာမွာပင္ မႏိုး။
ဘုရားရွင္၏ တရားသံကိုၾကားလွ်င္ နိဗၺာန္သို႔ အမ်ား ေၿပး၀င္၏။ မသူေတာ္ကား အိပ္ရာမွ မႏိုး။
က်င္ၾကီးသည္ ေႏြးသည္ ၿဖစ္ေစ၊ ေအးသည္ ၿဖစ္ေစ၊ အဆင္းလွသည္ ၿဖစ္ေစ၊ မလွသည္ ၿဖစ္ေစ ရြံ႕ဖြယ္သာတည္း။
မသူေတာ္သည္ အမ်က္ထြက္သည္ ၿဖစ္ေစ၊ မထြက္သည္ ၿဖစ္ေစ၊ စကားလွသည္ ၿဖစ္ေစ၊ မလွသည္ ၿဖစ္ေစ ရြံ႕ဖြယ္သာတည္း။
မီးခဲသည္ ပူေသာအခါ လက္ကို ေလာင္၏။ ေအးေသာအခါ လက္ကို မည္းေစ၏။
မသူေတာ္သည္ ေဒါသ အခါ ေၾကာက္စရာ၊ ေလာဘအခါ ရြံ႕စရာ ၿဖစ္၏။
အရွင္ေမာဂၢလာန္သည္ ေၿမကို အထက္ေအာက္ လွန္ႏိုင္၏။ မသူေတာ္၏ အၾကံကို မလွန္ႏိုင္။
ေခြးရူးကိုက္လွင္ ထိုသူ ရူး၏။ ထိုသူ ကိုက္လွ်င္ ေနာက္လူ ရူး၏။ ေခြးရူးသည္ လူေကာင္းအဆက္ဆက္ကို ရူးေစ၏။
မသူေတာ္သည္ သူေကာင္း အဆက္ဆက္ကို ယုတ္မာေစ၏။
(မဟာဂႏၶာရံု ဆရာေတာ္ ဦးဣေႏၵာဘာသ)
လမင္း
0 comments:
Post a Comment